Print deze pagina

Intro

Maaslinie - mei 1940  

Deze website over de strijd in de Nederlandse Maaslinie en in Limburg, tijdens de meidagen van 1940, is de jongste van de inmiddels uit vijf thematische websites bestaande virtuele familie van Stichting Kennispunt Mei 1940. Naast een Engelstalige website die een integrale bespreking biedt van de strijd in Nederland in Mei 1940, zijn er de thema websites over de Grebbeberg, de Betuwestelling en het Zuidfront van Vesting-Holland.

Maaslinie 1940 is, evenals de website over het Zuidfront, een weergave van de gereconstrueerde strijd in mei 1940 waarbij resultaten worden getoond, die op basis van grondig en op wetenschappelijke wijze verricht onderzoek tot stand komen. Er wordt dan ook uitgebreid naar bronnen verwezen en uit bronnen geciteerd. De grondige voor- en brede hoofdstudie hebben geleid - en zullen blijven leiden - tot hernieuwde inzichten en anders geplaatste nuances dan voorheen aan het publieke domein gepresenteerd in bekende publicaties.

De auteur van deze website introduceert zich op een aparte pagina aan de lezer. Samen met zijn co-auteur is de (huidige) content tot stand gekomen en zal de komende jaren worden gewerkt aan de vervolmaking van de website. Het zal nog enige jaren onderzoek en uitwerking vergen voordat deze website een afgerond geheel (m.m.) zal vormen.

In dit introductie hoofdstuk vindt u een korte introductie van het thema alsmede enige handige tips en een enkele overweging vooraf. Voorts in aparte pagina's in de linker marge registers en de bronnenlijst, waarnaar in de hoofdcontent middels unieke bronnummers wordt verwezen.

Wat was de Maaslinie eigenlijk?

Het thema van deze website is de strijd in de Maaslinie, de streek ten oosten daarvan tot aan de grens en de strijd in Zuid-Limburg. De subtitel van de website is dan ook van 'Mook tot Maastricht - van Maas tot grens'. Die ondertitel geeft al veel prijs van wat de Maaslinie nu voor geografische kenmerken had. De Maaslinie, als defensielijn, eindigde in feite bij het dorp Mook, waar zij overging in de verdediging achter het Maas-Waalkanaal. Aan de zuidzijde was de Maaslinie onder Maastricht ten einde.

De Maaslinie was echter meer dan de rivier de Maas alleen. Vlak naast de Maas, haast parallel en soms zelfs op steenworp afstand, liep het Julianakanaal. Ook dat behoorde tot de Maasdefensie. Omdat ongeveer de helft van de Maaslinie zich op korte tot zeer korte afstand van de Duitse grens bevond, is in veel gevallen de grensbewaking ook onlosmakelijk met de rivierdefensie verbonden geweest.

In Zuid-Limburg was het duidelijk anders dan ten noorden van de buik van deze provincie. Er was in het zuiden sprake van een aanzienlijke afstand vanaf de Duitse grens tot aan de Maas, tot wel 25 km. Daarom was er in Zuid-Limburg sprake van een uitgebreidere defensie voordat de Maas bereikt werd door de Duitse troepen. Anderzijds was die voordefensie wel bedoeld om de troepen in de Maaslinie de kans te bieden tijdig hun vernielingsmaatregelen te laten nemen.

De Maaslinie was licht verbunkerd, met alleen bij de belangrijke bruggen zoals bij Mook, Gennep, Venlo, Roermond en Maastricht zwaardere bunkers. Voor het overige was men afhankelijk van veldversterkingen. In de gehele linie ontbrak artillerie en, met uitzondering van een oude batterij bij Maastricht, ook iedere vorm van gespecialiseerd luchtafweergeschut. Slechts oud licht veldgeschut en een incidenteel modern antitank kanon was op bepaalde locaties voorhanden. Omdat bovendien geen vliegbasis meer actief was in het oosten des lands, was ondersteuning door de kleine Nederlandse luchtmacht evenmin een optie. De Maaslinie en Limburg waren daarom voor de verdediging geheel op infanteristische wapens aangewezen. 

Er speelde daarnaast in Midden- en Zuid-Limburg nog iets anders. Tussen Mook en Roermond was de Maaslinie het verdedigingsterritoir van de zogenaamde Peeldivisie. Daar viel de defensie onder de auspiciën van de Territoriaal Bevelhebber Noord-Brabant, terwijl het zuidelijke deel van de defensie, inclusief de buik van Limburg, onder het bevel van de Territoriaal Bevelhebber Zuid Limburg viel. Deze laatste had zijn eigen eenheden. De Maaslinie was dus onder twee territoriaal bevelhebbers verdeeld.

Tenslotte was er nog de Belgische defensie van de Maas en het er - west van de sector Maastricht - pal achter gelegen Belgische kanalenstelsel. Vlak ten zuiden van Maastricht lag bovendien het prominente Belgische fort bij Eben-Emaël, dat het zogenaamde Gat bij Visé mede moest dekken. De sector ten westen en zuiden van Maastricht was voor de Belgische defensie van groot belang. Mede daarom hadden de Duitsers voor de bruggen over het Albertkanaal west van Maastricht en het fort bij Eben-Emaël een verrassing in petto. Een schalkse overval, waarbij een taakgericht verband bestaande uit luchtlandingstroepen, parachutisten en een over land komende component zouden moeten zorgdragen voor het uitnemen van deze belangrijke schakel in de Belgische voordefensie. De Duitse aanval op de Maaslinie in Limburg kan niet los worden gezien van de uitzonderlijke operatie die voor de Belgische bruggen en het fort waren voorzien. Mede daarom wordt ook die episode op deze website uitgebreid belicht.    

Open source

Het voordeel van een internet-based open source publicatie is dat nieuwe inzichten snel kunnen worden verwerkt, dat fouten of omissies eenvoudig kunnen worden hersteld en dat uitbreiding met relevante of curieuze 'nieuwe' informatie relatief eenvoudig is. Dat is wat anders dan een boek uitgeven waarop errata en herziene drukken moeten worden uitgegeven om de 'laatste stand van zaken' weer te kunnen geven. Bovendien heeft internet het voordeel dat de geinteresseerde lezer volkomen wordt gefaciliteerd. Het is gratis toegankelijk, eenvoudig vindbaar, uit te printen (als dat gewenst wordt) en men kan eenvoudig met de auteur corresponderen indien daartoe aanleiding wordt gevoeld. 

Nadeel van de open source publicatie is dat bezoekers/lezers die hoofdstukken uitprinten na enige tijd kunnen ervaren dat wijzigingen zijn aangebracht in de tekst en hun print verouderd is. Tijdens het onderzoek blijkt telkens weer dat opeens nieuwe informatie opduikt of dat door analyses bepaalde gebeurtenissen toch in een andere context dienen te worden geplaatst. Soms is er gewoon sprake van herstel van fouten (gemaakt door auteur) of aanvullingen. Er wordt getracht wijzigingen overigens op het auteursblog bij te houden en langere tijd inzichtelijk te houden, zodat de bezoeker bij kan houden wat is gewijzigd.

Voortschrijdend inzicht is inherent aan een doorlopend grondig onderzoek en een wetenschappelijke manier van werken nastreven. Wijzigingen aanbrengen kan aanleiding geven tot de kritiek dat een onderzoek dan kennelijk in eerste instantie niet grondig genoeg was. De auteurs van deze website zien dat anders. Het onderwerp van onderzoek is slechts gebaat bij een open geest en niet een zelfgenoegzame benadering van de materie. Het is de kunst om als gespecialiseerd onderzoeker, met een groeiende kennisbasis, open te blijven staan voor afwijkende inzichten. Uiteraard dienen die inzichten wel te bestaan uit goed doorwrochte of onderbouwde argumenten. Er is zeer welbewust voor gekozen de bezoekers en lezers van de website te laten meegroeien met het 'product'. Die methode heeft bij de vier jaar eerder gelanceerde website 'Zuidfront' ook buitengewoon goed gewerkt. De hoeveelheid informatie die door bezoekers aan de auteur van die website werd gevoed, is meer dan aanzienlijk te noemen en heeft ten aanzien van talloze details geleid tot verbetering of foutenherstel. Daarom is er veel vertrouwen in deze methode.  

Disclaimer

Hoewel de auteur zich heeft ingespannen de werkelijkheid zo dicht mogelijk te benaderen is het heel goed mogelijk - ja vrijwel zeker - dat de weergave en beschouwing van de gebeurtenissen onzuiverheden of onwaarheden bevat, dat belangrijke hiaten zijn gebleven of arbitraire conclusies worden getrokken. Het kan dan ook niet onbesproken blijven heel duidelijk en onomwonden te stellen dat weliswaar uiterste zorgvuldigheid is betracht, maar dat de auteur niet pretenderen wil 'de absolute wijsheid en waarheid' in pacht te hebben. Kritieken van lezers en deskundigen zijn dan ook van harte welkom, en daar waar zij terechte en onderbouwde kritieken blijken, kunnen zij rekenen op onvoorwaardelijke aanpassing van de content. In de afgelopen jaren is al gebleken dat op basis van ontvangen kritieken diverse bijstellingen en/of correcties noodzakelijk waren.

De auteur wenst de lezer van deze studie inzake de gebeurtenissen op het Maasfront, in de periode 9-15 mei 1940, veel leesplezier.

Wat vindt de lezer onder de menu optie 'Intro'?

De menu optie 'Intro' biedt u algemene informatie over deze website.

De auteur [en co-auteur] introduceert zich. In een korte bespreking over 'what if' scenario's leest u overwegingen die (mede) ten grondslag liggen aan de motivatie deze website te doen ontstaan en groeien.

Belangrijke andere secties binnen de menu optie 'Intro' zijn naslagregisters zoals de uitgebreide genummerde bronnenlijst - waarnaar in de content constant wordt verwezen - en een namenregister van alle in de content genoemde personen.

In de menu optie 'Help' zijn de overige ondersteunende functies voor deze website opgenomen. Een bezoek aan die menu optie zal wat dat betreft u alle uitleg terzake bieden.